Uszkodzenia chrząstki stawowej

Chrząstka stawowa pokrywa powierzchnie ślizgowe w łożysku jakim jest staw. Jest to biała, lśniąca tkanka o trójwymiarowej budowie odpornej na zgniatanie oraz ścieranie. W stawie skokowym jest ona znacznie cieńsza niż w stawie kolanowym, jej grubość wynosi od 1 do 2 mm. Do uszkodzenia chrząstki stawowej dochodzi w momencie skręcenia stawu skokowego lub złamania dostawowego, powtarzających się obciążeń czy chorób jak np. reumatoidalne zapalenie stawów. Może też być ona uszkadzana wtórnie poprzez inne elementy stawu (np.: konflikt tkanek miękkich czy ciała wolne).

Objawami sugerującymi jej uszkodzenie jest ból stawu nasilający się podczas chodzenia, wysięk w stawie, ograniczenie jego ruchomości czy sztywność. Dolegliwości powiększają się w trakcie dnia, a zmniejszają po odpoczynku. Dokładny wywiad oraz badanie fizykalne są podstawą rozpoczęcia procesu diagnostycznego. Konieczne jest też wykonanie badania NMR, które jest badaniem nieinwazyjnym a zarazem dającym największy wgląd w chory staw. Możemy w ten sposób określić miejsce uszkodzenia chrząstki, jego rozległość oraz przybliżony stopień a tym samym zaplanować prawidłowe leczenie.

W przypadku objawowych szkodzeń pierwszego lub drugiego stopnia zaleca się leczenie zachowawcze, nieoperacyjne jeśli nie występują inne uszkodzenia wewnątrzstawowe, które same nie są wskazaniem do operacji. Najczęściej stosuje się fizjoterapię, leki oraz suplementy diety wzmacniające chrząstkę stawową, iniekcje z kwasu hyaluronowego lub podanie osocza bogato płytkowego.

Uszkodzenia pełnej grubości chrząstki stawowej, punktowe wymagają leczenia operacyjnego. Nawet niewielkie pęknięcie chrząstki stawowej powoduje wtłaczanie płynu stawowego pod powierzchnie chrząstki oraz tworzenie się pod nią torbieli. Zwiększone ciśnienie oraz torbiele powodują następnie niszczenie kości oraz zapadanie się powierzchni chrzęstnej. Z czasem fragment chrząstki wraz z kością (uszkodzenie typu OCD) odrywa się i może przemieszczać się w jamie stawu.

Leczenie operacyjne polega na oczyszczeniu oraz odświeżeniu dna ubytku oraz wypełnieniu go materiałem Hyalofast, dedykowanym do uszkodzeń chrzęstno-kostnych. W niektórych przypadkach (młody wiek oraz duża wielkość fragmentu) możliwe jest ponowne przytwierdzenie wydzielonego fragmentu chrzęstno-kostnego OCD, jeśli nie uległ on wcześniej zniszczeniu.

Po wypełnieniu miejsca ubytku implantuje się komórki macierzyste, które na bazie usieciowanego kwasu hyaluronowego wytwarzają regenerat chrzęstny.

Po zabiegu operacyjnym konieczne jest ścisłe przestrzeganie protokołu rehabilitacyjnego, odciążania kończyny oraz kontrole mające na celu monitorowanie prawidłowego postępu leczenia.